Przed rozpoczęciem prac budowlanych, obowiązkiem kierownika budowy jest zabezpieczenie terenu oraz zapewnienie warunków gwarantujących bezpieczeństwo pracowników, wykonawców i osób postronnych. Nawet jeśli budowę domu zleciliśmy profesjonalnej i sprawdzonej firmie, warto znać podstawowe przepisy, aby w razie zaniechań lub niewłaściwego zachowania, wiedzieć kiedy zaingerować.
Kluczowe informacje na temat tego, jak zabezpieczyć teren budowy mogą okazać się cennym drogowskazem nie tylko dla tych, którzy planują budowę domu, ale również mieszkają w pobliżu terenów, na których prowadzone są tego typu prace.
1. Skąd czerpać informacje?
Proces budowy regulują przepisy Prawa budowlanego, Rozporządzenie ministra infrastruktury w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. z 2003 r., nr 47, poz. 401), Rozporządzenie ministra infrastruktury w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (Dz.U. z 2003 r., nr 120, poz. 1126), a zasady organizacji placu budowy w zakresie bezpieczeństwa określa Kodeks Pracy.
2. Kto odpowiada za zabezpieczenie terenu budowy?
Nadzór nad budową i organizacją placu to zadania kierownika budowy, który przejmuje obowiązki inwestora. Z chwilą przejęcia terenu przez wykonawcę, organizacja placu oraz jego zabezpieczenie spoczywają na barkach kierownika. Do momentu odbioru końcowego, odpowiedzialność inwestora w tym zakresie jest ograniczona.
3. Jak ochronić środowisko?
Prowadzenie budowy może być uciążliwe nie tylko dla sąsiadów, ale i środowiska. Dlatego należy dołożyć wszelkich starań, aby maksymalnie ochronić otoczenie przed negatywnymi skutkami prowadzonych działań. Zanim jeszcze rozpoczną się prace, jako właściciel działki upewnij się, że grunt, na którym stanie budynek jest wolny od zanieczyszczeń chemicznych. Pewność czystości ziemi dają badania środowiska wodno-gruntowego. Jeśli więc kupujesz działkę, zapytaj dewelopera lub sprzedawcę o to, czy grunt był sprawdzany pod tym kątem. Lekceważąc tą kwestię, miej świadomość, że potem, podczas prowadzenia budowy, mogą wystąpić nieprzewidziane problemy, które nie tylko wstrzymają prace, ale również narażą na niebezpieczeństwo sąsiadów i okoliczną przyrodę.
4. Jak ogrodzić teren?
Teren na którym trwają prace budowlane powinien być oddzielony ogrodzeniem o wysokości minimum 1,5 metra, ustawionym w odległości nie mniejszej niż 1/10 wysokości budynku. Odległość ta może zostać zmniejszona, gdy budynek powstaje wśród gęstej zabudowy, jednak wymaga się wówczas zastosowania innych rozwiązań, które uchronią przed potencjalnym spadaniem narzędzi i cegieł. Ustawienie ogrodzenia jest konieczne również w miejscu prowadzenia wykopów, jeśli ich głębokość wynosi więcej niż 1 metr. Wówczas należy postawić balustradę o wysokości co najmniej 1, 1 metra. Jeśli zamontowanie ogrodzenia nie jest możliwe, plac budowy musi zostać odpowiednio oznakowany tablicami ostrzegawczymi, a w razie konieczności powinien być zapewniony stały nadzór.
5. Co musi się znajdować na terenie budowy?
Ogrodzony obszar powinien być na tyle duży, aby mogły się tam znaleźć toalety i punkty socjalne dla robotników, a także miejsca parkingowe dla dostawców. Teren powinien także umożliwiać przechowywanie materiałów, sprzętów i odpadów. Co ważne – kierownik odpowiada także za ich utylizację i zabezpieczenie. W związku z tym istotne znaczenie ma to, w jaki sposób i gdzie zostaną wywiezione, aby nie rozprzestrzeniały się w środowisku i nie zaszkodziły innym. W interesie wykonawcy jest również zapewnienie dojazdu do placu budowy w taki sposób, aby nie utrudniał sprawnej komunikacji pozostałym mieszkańcom.
6. Jak oznakować teren?
Na każdej budowie, w widocznym miejscu, powinno znajdować się ogłoszenie zwierające dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia, a także żółta tablica informacyjna określająca: rodzaj robót oraz adres ich prowadzenia, numer pozwolenia na budowę oraz nazwę, adres i numer telefonu właściwego organu nadzoru budowlanego, dane inwestora, wykonawcy, kierownika budowy, numery telefonów alarmowych oraz okręgowego inspektora pracy.
7. Jak zabezpieczyć pracę na wysokościach?
Prace, które odbywają się powyżej 1 metra nad powierzchnią ziemi, muszą być dodatkowo zabezpieczone balustradami lub – w przypadku tzw. stanowisk „ruchomych”, linkami bezpieczeństwa. Podstawową kwestią jest również odpowiedni montaż rusztowań oraz podestów, który musi być wykonany zgodnie z instrukcją producenta. Pamiętaj, aby po zmontowaniu rusztowania, w dzienniku budowy lub w protokole odbioru technicznego określić jego przeznaczenie, dopuszczalne obciążenia oraz wyznaczyć terminy przeglądów. Ważne jest także umieszczenie specjalnych tablic informacyjnych sygnalizujących o prowadzonych działaniach. Pamiętaj o tym, że praca na wysokościach jest zabroniona w przypadku wystąpienia niekorzystnych warunków pogodowych – np. w czasie padania deszczu lub śniegu, czy po zmroku.